Гегемонический порядок в XXI веке
https://doi.org/10.18611/2221-3279-2017-8-4-20-29
Аннотация
Концепция гегемонического порядка в международных отношениях, с одной стороны, базируется на государствоцентричном подходе к мировой системе, с другой стороны, оспаривает тезис о ее полиархическом характере. Хотя ни одна держава-гегемон в истории не имела монополии на исключительность, США очевидно достигли значительного преимущества относительно других держав. Это произошло по целому ряду причин. Сложный характер мощи США означает, что никто не может быть сопоставлен с ними по военно- политическому, экономическому и технологическому потенциалу, а также с точки зрения культурно-цивилизационного и идеологического фактора. США стали единственной державой, которая может как эффективно способствовать стабилизации мировой системы, так и ее дестабилизации. Но наибольшая обеспокоенность сегодня связана с двумя факторами: противостоянию гегемонии США в мире и ее действительный упадок.
Список литературы
1. Agnew, J. Geopolitics: Re-Visioning World Politics. Routledge, London, 1998.
2. Bender, P. Ameryka. Nowy Rzym, Wydawnictwo Sic! Warszawa, 2004.
3. Bieleс, S. Erozja monocentryzmu w stosunkach miкdzynarodowych / in: P. Eberhardt (ed.) „Studia nad geopolityk № XX wieku”, „Prace Geografi czne”, No. 242, IGiPZ PAN, Warszawa 2013, pp. 97-115.
4. Bieleс, S. O pojmowaniu rуwnowagi siі w stosunkach miкdzynarodowych / in: S. Sulowski (ed.) „Polska-Niemcy. Nadzieja i zaufanie. Ksiкga Jubileuszowa na 80-lecie Urodzin Profesora Mieczysіawa Tomali”, Fundacja Politeja, Warszawa, 2002, pp. 109-126.
5. Bremmer, I.; Keat, P. The Fat Tail: The Power of Political Knowledge in an Uncertain World. Oxford University Press, New York, 2010.
6. Brooks, S.G.; Wohlforth, W.C. American Primacy in Perspective // Foreign Affairs, 2002, No. 4, pp. 20-33.
7. Brzeziсski, Z. Strategiczna wizja. Ameryka a kryzys globalnej potкgi, Wydawnictwo Literackie, Krakуw, 2013.
8. Brzeziсski, Z. Wielka szachownica. Gіуwne cele polityki amerykaсskiej, Њwiat Ksi№їki, Warszawa, 1998, p. 28.
9. Buhler, P. O potкdze w XXI wieku, przeі. G. Majcher, Wydawnictwo Akademickie DIALOG. Warszawa, 2014, pp. 407-451.
10. Bull, H. The Anarchical Society. A Study of Order in World Politics. Macmillan Press, London, 1977.
11. Cohen-Tanugi, L. The Shape of the World to Come. Charting the Geopolitics of a New Century. Columbia University Press, New York, 2008.
12. Cooper, R. Pкkanie granic. Porz№dek i chaos w XXI wieku, Media Rodzina, Poznaс, 2005.
13. Dam, K.W. The Rules of the Global Game: A New Look at the U.S. International Economic Policymaking, University of Chicago Press, Chicagom, 2001.
14. Donnelly, J. Rethinking Political Structures: From ‘Ordering Principles’ to ‘Vertical Differentiation’ – and Beyond // International Theory, 2009, No. 1, pp. 49-86.
15. Gaіganek, A. Historia stosunkуw miкdzynarodowych. Nierуwny i poі№czony rozwуj, t. 1. Idee, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa, 2013.
16. Haass, R.N. Rozwaїny szeryf. Stany Zjednoczone po zimnej wojnie, Wydawnictwo von borowiecky, Warszawa, 2004.
17. Hirsh, M. Bush and the World // Foreign Affairs, 2002, No. 5, pp. 18-43.
18. Ikenberry, G.J. America’s Imperial Ambition // Foreign Affairs, 2002, No. 5, pp. 44-60.
19. Jarczewska-Romaniuk, A. Amerykaсskie wizje іadu miкdzynarodowego po zakoсczeniu zimnej wojny / in: R. Kuџniar (ed.), Porz№dek miкdzynarodowy u progu XXI wieku, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2005, pp. 227-247.
20. Kaplan, R.D. The Revenge of Geography. What the Map Tells Us About Coming Confl icts and the Battle Against Fate. Random House, New York, 2012.
21. Kennedy, P. Mocarstwa њwiata. Narodziny, rozkwit, upadek, Ksi№їka i Wiedza, Warszawa, 1994.
22. Kissinger, H. Porz№dek њwiatowy. przeі. M. Antosiewicz. Wydawnictwo Czarne, Woіowiec, 2016, pp. 338-350.
23. Kiwerska, J. Problem amerykaсskiego przywуdztwa w њwiecie / w: S. Wojciechowski, M. Tomczak (ed.), Mocarstwowoњж na przeіomie XX i XXI wieku. Teorie – analizy – prognozy, Wyїsza Szkoіa Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu, Poznaс, 2010, pp. 101-128.
24. Kowalczyk, M. Lśniące miasto na wzgórzu. Ideowe podstawy amerykańskiego unilateralizmu w okresie rządów George’a Busha, Wydawnictwo von boroviecky, Warszawa, 2008.
25. Krauthammer, Ch. Unipolar Moment? // Foreign Affairs, 1990-1991, No. 1.
26. Krepinevich, A.F. Strategy in a Time of Austerity // Foreign Affairs, 2012, No. 6, pp. 58-69.
27. Kupchan, Ch. The End of the American Era: U.S. Foreign Policy and the Geopolitics of the Twenty-fi rst Century. Alfred Knopf, New York, 2003.
28. Lacoste, Y. Geopolityka Њrуdziemnomorza. Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa, 2010.
29. Lentner, H.H. Hegemony and Power in International Politics / in: M. Haugaard, H.H. Lentner (eds), “Hegemony and Power. Consensus and Coercion in Contemporary Politics”, Lexington Books, Lanham, 2006. Pp. 89-108.
30. Lieber, R.J. Eagle Rules. Foreign Policy and American Primacy in the Twenty-First Century. Prentice Hall, New Jersey, 2002.
31. Luttwak,E. From Geopolitics to Geoeconomics: Logic of Conflict, Grammar of Commerce // The National Interest, 1990,No. 20, pp. 17-23.
32. Mastanduno, M. Preserving the Unipolar Moment: Realist Theories and US Grand Strategy after the Cold War // International Security, 1997, No. 4.
33. Modelski, G. Qualifi cations for World Leadership // Voice, October 1983, pp. 210-229.
34. Nowacki, G. Rozpoznanie satelitarne USA i Federacji Rosyjskiej, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa, 2002, pp. 65-120.
35. Nye, J.S. Soft Power. Jak osi№gn№ж sukces w polityce њwiatowej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa, 2007.
36. Ross, R.S. The Problem with the Pivot // Foreign Affairs, 2012, No. 6, pp. 70-82.
37. Russell Mead, W. The American Foreign Policy Legacy // Foreign Affairs, 2002, No. 1, pp. 163-176.
38. Skarzyсski, R. Anarchia i policentryzm. Elementy teorii stosunkуw miкdzynarodowych, Wydawnictwo Wyїszej Szkoіy Ekonomicznej w Biaіymstoku, Biaіystok, 2006.
39. Sur, S. Stosunki miкdzynarodowe, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa, 2012.
40. Świtalski, P.A. Powracające widmo Tiamat – chaos i porządek w stosunkach międzynarodowych // Polski Przegląd Dyplomatyczny, 2007, No. 6.
41. Taleb, N.N. The Black Swan: The Impact of the Highly Improbable. Random House, New York, 2010.
42. Wilkinson, D. Hкgemonĭa: Hegemony, Classical and Modern // Journal of World-Systems Research, 2008, Vol. XIV, No. 2.
43. Wiњniewski, J.; Їodџ-Kuџnia, K. Mocarstwa wspуіczesnego њwiata – problem przywуdztwa њwiatowego. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznaс, 2008, pp. 41-86.
44. Zakaria, F. Can America Be Fixed? // Foreign Affairs, 2013, No. 1; Kaplan, R.D. The Post-Imperial Moment // The National Interest, 2016, No. 143, pp. 73-76.
Рецензия
Для цитирования:
Билен С. Гегемонический порядок в XXI веке. Сравнительная политика. 2017;8(4):20-29. https://doi.org/10.18611/2221-3279-2017-8-4-20-29
For citation:
Bielen S. The Hegemonic Order in the 21st Century. Comparative Politics Russia. 2017;8(4):20-29. (In Russ.) https://doi.org/10.18611/2221-3279-2017-8-4-20-29