ДИСКУССИИ О СПРАВЕДЛИВОМ МИРОПОРЯДКЕ В ТУРЦИИ: СРАВНИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ КОНЦЕПЦИЙ И ПОПЫТОК ИХ РЕАЛИЗАЦИИ В 2000-е ГОДЫ
https://doi.org/10.24411/2221-3279-2019-10040
Аннотация
Перипетии международных трансформаций, которые Ближний Восток пережил в ХХ и начале XXI века, фактически превратили его в регион без регионального порядка. Характерная для Ближнего Востока на протяжении всей его новейшей истории полицентричность в начале этого века имела своей главной производной многообразие различных видений регионального порядка, которых придерживались региональные державы и глобальные игроки, глубоко вовлеченные в ближневосточные дела. Парадокс такой ситуации заключался в том, что ни у одной из держав не хватало военно-политического и культурно-идеологического потенциала, чтобы реализовать свой проект регионального порядка или навязать его другим. В данном контексте в указанный период внешнеполитическая стратегия Турции претерпела существенные изменения. На рубеже веков она все еще оставалась державой status quo, ориентированной на Запад и придерживавшейся позиции невмешательства в дела региона. Однако возрастающая включенность Турции в глобальные и региональные процессы в 2000-е гг. сделала внешнеполитический курс Анкары гораздо более подверженным влиянию мировой и региональной конъюнктуры, а приход к власти Партии справедливости и развития внес во внутриполитический и внешнеполитический дискурс сильный исламский элемент. В результате лейтмотивом первого десятилетия этого века в турецком дискурсе о региональном порядке стали идеи конвергенции либеральных и исламских ценностей. Однако с началом «Арабской весны» и новой волны дестабилизации Ближнего Востока возможности Турции в построении такого порядка и продуцировании его ценностных ориентаций стали стремительно сокращаться. Результатом реакции на региональную турбулентность стала «перезагрузка» внешней политики Турции в духе нового турецкого концепта «морального реализма», призванного показать причудливое сочетание милитаризма и гуманизма.
Об авторе
П. В. ШлыковРоссия
к.и.н., доцент, кафедра истории стран Ближнего и Среднего Востока, Институт стран Азии и Африки
Москва
Список литературы
1. Бабынина Л.О. и др. Европейский Союз в поиске глобальной роли: политика, экономика, безопасность. Под общей редакцией Ал.А. Громыко и М.Г. Носова. М.: Весь мир, 2015.
2. Барановский В.Г., Наумкин В.В. и др. Ближний Восток в меняющемся глобальном контексте. М.: ИВ РАН, 2018.
3. Гринин Л.Е., Исаев Л.М., Коротаев А.В. Революции и нестабильность на Ближнем Востоке. М.: «Учитель», 2015.
4. Звягельская И. Ближневосточный клинч: Конфликты на Ближнем Востоке и политика России. М.: Издательство «Аспект Пресс», 2014.
5. Киреев Н.Г. История Турции. XX век. М.: ИВ РАН, Крафт+, 2007.
6. Наумкин В.В., Попов В.В., Кузнецов В.А. и др. Ближний Восток, Арабское пробуждение и Россия: что дальше? М.: ИВ РАН, 2012.
7. Шлыков П.В. Евразийство и евразийская интеграция в политической идеологии и практике Турции // Сравнительная политика. 2017. № 1. С. 58-77.
8. Шлыков П.В. Куда идет Турция: метаморфозы про- западного курса развития // Современная Европа. 2013. № 1. С. 58-75.
9. Akgün, Mensur; Gündoğar, Sabiha Senyücel. The Perception of Turkey in the Middle East 2011. Ankara: TESEV, 2012. Mode of access: https://www.tesev.org.tr/wp-content/uploads/report_The_Perception_Of_Turkey_In_The_Middle_East_2011.pdf
10. Akgün, Mensur; Gündoğar, Sabiha Senyücel. The Perception of Turkey in the Middle East 2013. Ankara: TESEV, 2014. Mode of access: http://www.fes-tuerkei.org/media/pdf/Publikationen%20Archiv/Ortak%20Yay%C4%B1nlar/2014/Perception2013-eng.pdf
11. Altunışık, Meliha Benli. Geopolitical Representation of Turkey’s Cuspness. In The Role, Position and Agency of Cusp States in International Relations. Edited by Marc Herzog, Philip Robins. London: Routledge, 2014. Pp. 25-42.
12. Altunışık, Meliha Benli. Turkey: Arab Perspectives. Foreign Policy Analysis Series. 11. Ankara: TESEV, 2010. Mode of access: https://www.tesev.org.tr/wp-content/uploads/report_Turkey_Arab_Perspectives.pdf
13. Aras, Bülent. Turkish Foreign Policy after July 15. İstanbul: İstanbul Policy Center, 2017. Mode of access: https://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/2017/02/Turkish-Foreign-Policy-After-July-15_Bulent-Aras.pdf
14. Ardıç, Nurullah. Civilizational Discourse, the ‘Alliance of Civilizations’ and Turkish Foreign Policy // Insight Turkey, 2014, Vol. 16, No. 3, pp. 101-122.
15. Bağcı, Hüseyin; Bal, Idris. Turkish Foreign Policy in Post-Cold War Era: New Problems an Opportunities // Turkish Foreign Policy in Post-Cold War Era. Ed. by Idris Bal. Boca Raton: Brown Walker Press, 2004. Pp. 97-118.
16. Balcı, Ali; Miş, Nebi. Turkey’s Role in the Alliance of Civilizations: A New Perspective in Turkish Foreign Policy? // Turkish Studies, 2008, Vol. 9, No. 3, pp. 387-406.
17. Balci, Ali; Yeşiltaş, Murat. Turkey’s New Middle East Policy: The Case of the Meeting of the Foreign Ministers of Iraq’s Neighboring Countries // Journal of South Asian and Middle Eastern, 2006, Vol. 29, No. 4, pp. 18-37.
18. Barkey, Henry. The Silent Victor: Turkey’s Role in the Gulf War. In The Iran-Iraq War: Impact and Implications. Ed. by Efraim Karsh. London: Palgrave Macmillan, 1989. Pp. 133-153.
19. Bilgin, Pınar. Dialogue of Civilisations: A Critical Security Studies Perspective // Perceptions, 2014, Vol. 19, No. 1, pp. 9-24.
20. Birand, Mehmet Ali. Türkiye’nin Büyük Avrupa Kavgası 1959-2004. İstanbul: Doğan Kitapçılık, 2005.
21. Bromley, S. From Tributary Empires to States System / Rethinking Middle East Politics. Austin: University of Texas Press, 1994. Pp. 46-52.
22. Brown, Leon Carl. International Politics and the Middle East: Old Rules, Dangerous Game. Princeton: Princeton University Press, 1984.
23. Çalış, Şaban Halis. Turkey’s Cold War: Foreign Policy and Western Alignment in the Modern Republic. London: I.B. Tauris, 2016.
24. Cammet, Melani; Diwan, Ishac; Richards, Alan; Waterbury, John. A Political Economy of the Middle East. Boulder: Westview Press, 2015.
25. Çetin, Selvet. 10 Yıllık Reform Döneminde İnsan Hakları: Gelişmeler ve Beklentiler. SDE – Stratejik Düşünce Enstitüsü. SDE Analysis, Ocak 2013. Mode of access: http://www.sde.org.tr/Files/Others/84affc65be5cc6a3.pdf
26. Cooper, Ilan; Patterson, Eric. UN Authority and the Morality of Force // Survival, 2011, Vol. 53, No. 6, pp. 141-158.
27. Donat, Yavuz. Öncesi ve Sonrasıyla 28 Şubat. İstanbul: Bilgi, 1999.
28. Erbakan, Necmettin. 21 Soru 21 Cevap. Ankara: Refah Partisi, 1992, 10. Soru. Mode of access: http://www.necmettinerbakan.net/haberler/21-soru-21-cevab.html
29. Erbakan, Necmettin. Adil Ekonomik Düzen. Ankara: Refah Partisi, 1991, s. 94. Mode of access: https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/bitstream/handle/11543/2631/199601001.pdf?sequence=1&isAllowed=y
30. Erbakan, Necmettin. Türkiye’nin Meseleleri ve Çözümleri: Program. Ankara, Temmuz, 1991. Mode of access: http://www.necmettinerbakan.net/page.php?act=haberGoster&haberID=2078&name=turkiye-39-nin-temelmeseleleri
31. Finnemore, Martha; Sikkink Kathryn. International Norm Dynamics and Political Change // International Organization, 1998, Vol. 52, No. 4, pp. 887-917.
32. Glennon, Michael J. Pre-empting Proliferation: International Law, Morality, and Nuclear Weapons // The European Journal of International Law, 2013, Vol. 24, No. 1, pp. 109-127.
33. Hinnebusch, Raymond A. The International Politics of the Middle East. New York: Manchester University Press, 2003.
34. Mearsheimer, John J. The Tragedy of Great Power Politics. New York: W.W. Norton & Company, 2001.
35. Oğuzlu, Tarık. Soft Power in Turkish Foreign Policy // Australian Journal of International Affairs, 2007, Vol. 61, No. 1, pp. 81-97.
36. Salem, Paul. The Middle East’s Troubled Relationship with the Liberal International Order // The International Spectator, 2018, Vol. 53, No. 1, pp. 122-137, 133.
37. Sayarı, Sabrı. Turkey’s Islamist Challenge // Middle East Quarterly, 1996, Vol.3, No.3, pp. 35-43. Mode of access: https://www.meforum.org/314/turkeys-islamist-challenge
38. Yıldız, Ahmet. Politico-Religious Discourse of Political Islam in Turkey: The Parties of National Outlook // The Muslim World, 2003, Vol. 93, No. 2, pp. 187-209.
Рецензия
Для цитирования:
Шлыков П.В. ДИСКУССИИ О СПРАВЕДЛИВОМ МИРОПОРЯДКЕ В ТУРЦИИ: СРАВНИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ КОНЦЕПЦИЙ И ПОПЫТОК ИХ РЕАЛИЗАЦИИ В 2000-е ГОДЫ. Сравнительная политика. 2019;10(4):34-51. https://doi.org/10.24411/2221-3279-2019-10040
For citation:
Shlykov P.V. DISCUSSIONS ON THE JUST WORLD ORDER IN TURKEY: COMPARATIVE ANALYSIS OF CONCEPTS AND FOREIGN POLICY PRACTICES OF THEIR IMPLEMENTATION IN THE 2000’s. Comparative Politics Russia. 2019;10(4):34-51. (In Russ.) https://doi.org/10.24411/2221-3279-2019-10040